डाभोस, स्विट्जरल्याण्ड – विश्व आर्थिक मञ्चको सन् २०२३ को वार्षिक बैठकका सहभागीहरूले उर्जा सङ्कटलाई स्वच्छ ऊर्जातर्फ विश्वको सङ्क्रमणलाई गति दिने अवसरका रूपमा हेर्नुपर्ने बताएका छन् । उक्त भेलाका सहभागी तथा कोलम्बिया युनिभर्सिटीको युरोपियन इन्स्टिच्युटका निर्देशक एडम टुजले स्वच्छ र हरित ऊर्जा क्षेत्रको सङ्क्रमणले देश र क्षेत्रबीच सहकार्यका लागि थप अवसर सिर्जना गर्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभएको छ । यसलाई उहाँले विश्वव्यापी सम्बन्धमा ‘नयाँ स्वरूप’ बताउनुभएको छ ।
“ऊर्जा सङ्क्रमणको प्रभाव अन्तरनिर्भरताको नयाँ समूह सिर्जना गर्न आवश्यक छ र तिनीहरू साहसी हुनेछन् र निश्चित रूपमा युरोपेली समूह र उत्तर अमेरिकी समूहको सीमाभन्दा बाहिर पुग्नेछन्,” उहाँले यस हप्ताको सुरुमा ‘डी–ग्लोबलाइजेसन वा रि–ग्लोबलाइजेसन’ शीर्षक रहेको सत्रमा बताउनुभयो ।
वार्षिक बैठकको केही दिन अघि जारी गरिएको ‘ऊर्जा सङ्क्रमणको सुरक्षा’ शीर्षकको एक रिपोर्टमा मञ्चले भनेको छ, “यो ऊर्जा सङ्कटले उन्नत प्रविधिहरू र बदलिँदो ईन्धन सङ्कटको परिदृश्यमा देशहरूलाई ऊर्जा सुरक्षाको लागि दृष्टिकोणलाई पुनः व्याख्या र सुधार गर्ने अवसर पनि प्रदान गर्दछ ।” विद्युतीकरण र ऊर्जा दक्षताको मागलाई कम गर्न, कार्बनको समस्या कम गर्न, ऊर्जा आपूर्ति र पूर्वाधारमा लगानीकर्ताहरूलाई भरपर्दो सङ्केतहरू प्रदान गर्न, दक्षता अधिकतम गर्न र ऊर्जा सङ्कट न्यूनीकरणको लागत कम गर्न क्षेत्रीय सहयोगीसँग समन्वय गर्न ऊर्जा सङ्क्रमण चुनौतीका साथै नयाँ अवसर पनि हो ।
“आजको ऊर्जा सन्दर्भलाई आधार बनाउने चुनौतीहरू यति जटिल र अन्तरसम्बन्धित छन् कि तिनीहरू केवल संरचनात्मक समाधानको साथ समाधान गर्न सकिन्छ । अल्पकालीन सुधारमा भर पर्दा दिगो, स्वच्छ र किफायती ऊर्जा प्रणालीमा सङ्क्रमणमा बाधा पुग्ने छ,” प्रतिवेदनमा भनिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय ऊर्जा एजेन्सीका कार्यकारी निर्देशक फातिह बिरोलले विश्वले यति गहिरो र जटिल ऊर्जा सङ्कट कहिल्यै नदेखेको बताउनुभयो ।
एजेन्सीले अक्टोबरमा प्रकाशित आफ्नो ‘वल्र्ड इनर्जी आउटलुक–२०२२’ मा भनेको छ, “ विश्वभर बिजुलीको पहुँच नभएका मानिसहरूको सङ्ख्या बढ्न थालेको अवस्थामा हालसालै बिजुलीको पहुँच प्राप्त गरेका करिब सात करोड ५० लाख मानिसले यसको लागि भुक्तानी गर्ने क्षमता गुमाउन सक्ने सम्भावना छ ।
