म्याङ्लुङ-चिमले बारेको घर । घरको छेउछाउ साना–साना बङ्गुरका खोर । त्यही खोरमा बङ्गुरको स्याहारसुसार व्यस्त भेटिन्छन् तेह्रथुमको म्याङलुङ – ३ कृषि टोल निवासी जोगबहादुर फागु । उहाँ ३० वर्ष अगाडि म्याङलुङमा नै रहेको गैह्रसरकारी संस्थामा काम गर्नुहुन्थ्यो । संस्थामा काम गरिरहँदा पनि आफूलाई कृषि पेसा नै उत्तम लाग्ने गथ्र्यो फागुलाई । संस्थाको सुकिलोमुकिलो जागिर छोडेर अहिले उहाँ कृषि पेसामा रमाउन थाल्नुभएको छ । पहिलेदेखि कृषि पेसामा रुचि राख्ने फागुले २०५२ सालदेखि व्यावसायिक रुपमा बङ्गुर पाल्न थाल्नुभयो ।
दुई वटाबाट सुरु गरेको उहाँको फार्ममा अहिले ६० बङ्गुर छन् । उहाँले अहिले व्यावसायिक बङ्गुर पालनबाट आफ्नो जीवन गुजारा चलाउँदै आउनुभएको छ । मेहनत गरेमा आफ्नै गाउँठाउँमा नै विभिन्न व्यवसाय गरेर विदेश वा जागिरमा भन्दा राम्रो आम्दानी गर्न सकिन्छ भन्ने उहाँ सबैका लागि उदाहरण बन्न थाल्नुभएको छ ।उहाँले बङ्गुर पालेर नै आठ जनाको परिवार धान्दै आउनुभएको छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “बङगुर पालेर छोराछोरीलाई राम्रो शिक्षा दिएको छु, घरखर्च चलाउन सहज भएको छ । यसबाट वार्षिक रु पाँच लाख आम्दानी हुन्छ ।”
सानैदेखि बङ्गुरपालन गरेर आफ्नो जिन्दगी चलाउने उहाँको सोच थियो । आफू सानो हुँदा घरमा बङ्गुर पालेकाले आफूले यही पेसा गर्ने मनसाय राखेर बङ्गुुरपालन गरिरहेको फागुले बताउनुभयो ।विदेशमा गएर पनि धेरै मेहनत र पसिना नबगाइ हुदैन । धेरै दुःख पाइन्छ । भाषा बुझिँदैन त्यसैले आफ्नै देशमा पसिना बगाउनुपर्ने उहाँको धारणा छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “ विदेशमा माटो, पानी, बिरुवा सबै बाहिर देशबाट ल्याएर हराभरा बनाउछन् । हाम्रोमा त प्रकृतिले नै सबै थोक दिएको छ । अब कृषि र पशुपालन व्यवसायमा रुपान्तरण गर्न युवापुस्ताको खाँचो छ । ”
व्यावसायिक बङ्गुरपालन गर्न स्थानीय, प्रदेश सरकारले सहयोग गरोस भन्ने फागुको आशा छ । उहाँको व्यवसायलाई श्रीमतीले सघाउनुहुन्छ । बङ्गुर पाल्न धेरै दुःख हुने गरेको श्रीमती भक्तिमायाले सुनाउनुभयो । उहाँ भन्नुहुन्छ, “पहिले बङगुरको माग धेरै हुन्थ्यो, भारत निर्यात हुन्थ्यो । माग बढी थियो, राम्रो आम्दानी हुन्थ्यो, अहिले बङ्गुर उत्पादन बढ्यो । बजारको समस्या हुन थालेको छ । पहिले जस्तो माग छैन ।”म्याङलुङ नगरपालिकामा व्यावसायिक पशुपालन गर्दै दूध तथा मासु उत्पादन गरीरहेका कृषकका लागि अनुदान सहयोगका कार्यक्रम ल्याउन आवश्यक रहेको उनीहरुको भनाइ छ । यस्ता कार्यक्रम भयो भने जिल्लालाई मासुमा आत्मनिर्भर बनाउन सकिने व्यवसायी बताउँछन् ।
