काठमाडौँ – काठमाडौँ महानगरपालिका (कामपा) की उपप्रमुख सुनिता डङ्गोलले क्यान्सरका बारेमा जनचेतना फैलाउन आवश्यक रहेको बताउनुभएको छ ।
ऐन्ट फाउन्डेसनद्वारा आयोजित ‘क्यान्सर सचेतना र प्रारम्भिक पहिचान’ सम्बन्धी छलफलमा उहाँले रोग लाग्नुभन्दा नलाग्न दिनु नै उत्तम हुने भएकाले जनचेतना फैलाउन र नियमित रुपमा स्वास्थ्य परीक्षण गराइराख्नु पर्नेमा जोड दिनुभयो । कामपाले स्वास्थ्य सेवामा सबैको पहुँचमा पुर्याउन स्वस्थ्य प्रवर्द्धन केन्द्रको अवधारणा जानकारी दिँदै उपप्रमुख डङ्गोलले वडावडामा खोलिएका सहरी क्लिनिकले नियमित परीक्षण गराउनुपर्छ भनेर सचेतना फैलाइरहेको बताउनुभयो ।
स्तन क्यान्सर सर्जन डा सुजिता हिराचनले नेपालमा हरेक वर्ष क्यान्सर रोगपीडितको सङ्ख्या बढ्दै गएको र अधिकांश ढिलो गरी अस्पताल आउँदा समस्या हुने गरेको धारणा राख्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो,“क्यान्सरका बारेमा जनचेतना फैलिन सकेको छैन । धेरै जना अवस्था जटिल बनिसकेपछि मात्रै उपचारका लागि आउँछन् । सहरी क्षेत्रमा सचेतना छ तर गाउँ–गाउँमा जनचेतना पुग्न सकेको छैन । क्यान्सरबारे छलफल, पैरवी र परामर्श आवश्यक छ ।”
क्यान्सर रोग विशेषज्ञ डा उज्ज्वल चालिसेले धेरै महिला क्यान्सरको स्क्रिनिङबाट वञ्चित रहेको बताउनुभयो । उहाँले नेपालमा पाठेघरको मुखको क्यान्सर, स्तन क्यान्सरको परीक्षण सुविधा तथा विज्ञहरू भए पनि धेरैको पहुँच नहुँदा धेरैजना स्क्रिनिङको सुविधाबाट वञ्चित भइरहेको उल्लेख गर्नुभयो ।
क्यान्सर सर्भाइभर (विजेता) तथा नर्स इनु बस्नेतले आत्मबलले नै क्यान्सर जित्न सकेको बताउनुभयो । “क्यान्सर लागेको पहिलोपटक थाहा पाउँदा शून्य अवस्थामा थिएँ । प्रारम्भिक चरणमै पत्ता लागेका कारण क्यान्सरबाट मुक्त भएँ । स्वस्थ्य जीवनशैली र समय–समयमा परीक्षण गर्दा पछि जटिल अवस्था आउँँदैन”, उहाँले भन्नुभयो ।
